Yazımıza negatif başlamak istemeyiz ama ne var ki ev kiralamak Hollanda genelinde, özellikle de Amsterdam’da yapılması gereken en zor ve en can sıkıcı işlerden biridir.
Tabi ki ayda 2.000 – 3.000 Euro arasında kira bütçesi olan kişilerden bahsetmiyoruz. Bu kişilerin bütçesi piyasa koşullarına göre gayet iyi olduğundan, en kolay ve pahalı yol olan; bir “makelaar” yani emlakçı ile anlaşıp, işlerini kolayca halledebilirler.
Fakat ya maaşımızın büyük bir kısmını kira için harcamak istemiyorsak, ya eşimiz veya partnerimiz henüz iş bulamadıysa ve tek maaş ile geçinmeye çalıyorsak neler yapmalıyız?
Tecrübeyle sabit tavsiyelere pahalıdan ucuza doğru bakalım:
- Tavsiyelere bakmadan önce, küçük bir sözlük yaratmak faydalı olacaktır
Huur | Kira |
Vrij sector | Serbest piyasa |
Sociale wooning | Devletin, özel şirketler aracılığıyla kiraya verdiği konutlar |
Service cost | Apartman aidatı |
All-inclusive | Elektrik, su, doğalgaz, apartman aidatı ve bazen internet gibi giderlerin kira tutarına dahil olması |
Makelaar | Emlakçı |
Registration | Belediye’de yapılan ikamet kaydı. |
Ring | Amsterdam haritasına baktığınızda, Amsterdam’ı çevreleyen turuncu renkli A10 yolunu “ringweg” göreceksiniz. Bu yolun içinde kalan kısmına ring’in içi denir ki ring içinde oturmak, şehrin içinde oturmak olarak kabul edilir. |
EV KİRALAMA YÖNTEMLERİ
Yapmanız gereken, gözünüze kestirdiğiniz veya daha önceden referansını aldığınız bir emlakçıya giderek, (gitmeden randevu almanız gerekebilir) kimlik bilgilerinizle onların sistemine kayıt olmak ve kiralamak istediğiniz evin özellikleri konusunda bilgi vermenizdir. Bu bilgiler; evin semti, şehir merkezine yakınlığı, oda sayısı, metrekaresi, tam mobilyalı mı, yarı mobilyalı mı veya mobilyasız mı olacağıdır.
Bu bilgiler ışığında emlakçı, size birkaç opsiyon sunar ve evleri ziyaret ettikten sonra birini seçersiniz.
Eğer bir evi tutmaya karar verirseniz emlakçı ile bir sözleşme imzalamanız gerekir. Hollanda’da imzaladığınız her sözleşmeye çok dikkat etmelisiniz ve her maddesini dikkatlice okumalısınız. Çünkü bu sözleşmeler genellikle prosedür olduğu için değil, gerçekten uygulanmak için yapılır.
Hizmet ücreti olarak muhtemelen sizden bir aylık kira tutarı + btw yani kdv talep edeceklerdir. Fakat emlakçının fiyat politikası farklı da olabilir. Emlakçı sözleşmesinde en dikkat edilecek konu, bu hizmet ücretini bir kez mi yoksa evde oturduğunuz süre boyunca her yıl mı ödeyeceğiniz? Özetle emlakçılar, tuttuğunuz evde oturduğunuz süre boyunca, her yıl sizden “kira kontratı yenileme” adı altında ücret talep edebilirler.
Burada bulacağınız kiralık evler, emlakçı vitrinlerinde yer alanlara göre daha uygun fiyatlı olabilir veya direkt sahibinden kiralık ise emlakçı ücreti ödemeniz gerekmez. Sahibinden direkt kiralayacağınız evlerde, ev sahibinin “registration”a izin verip vermediğini mutlaka sormalısınız.
Bu evlerin en güzel yanı, istediğiniz kadar oturabilmeniz ve kimsenin size “çıkın” dememesidir. Hatta şehrin dışına çıkmadan, şehir merkezinde de opsiyonlar bulunabilir.
Kötü yanı ise, sosyal konut oldukları için çok standart bir mutfak/banyoları vardır ve yerler genellikle betondur. Yerde nasıl bir döşeme kullanacaksanız; laminant, halı vs. sizin yapmanız beklenir. Tabi evden taşınırken de geri alma hakkına sahip olursunuz.
Evin özelliklerine göre rakamlar değişmekle birlikte taban fiyat 600 – 700 Euro’dan başlayabilir. Detaylı ve güncel bilgi için siteleri incelemeniz iyi olabilir.
Sosyal konut kiralayan belli başlı siteler
www.de-alliantie.nl
www.stadgenoot.nl
www.ymere.nl
Bu nedenden dolayı dikkat edilmesi gereken birkaç konu vardır. Evi görmek için ev sahibi ile randevulaşmak çok hızlı olmayabilir. Ev sahibi bazı mali sebeplerden dolayı sizin o evde yaşadığınızı deklare etmek istemiyorsa, registration’a izin vermeyebilir. Ev sahibi tatile vs giderken evini kiralıyorsa, kısa dönemli bir period için kiraya verebilir. En önemlisi, bu ilan tamamıyla sahte olabilir ve size, “siz önce kaporayı yollayın, ben de size anahtarı yollayacağım” denir ki asla ve asla inanmayın.
www.marktplaats.nl
Eğer tek kişi iseniz veya bir kira kontratı imzalamadan önce bir süreliğine bir yer arıyorsanız, Kamernet sitesine girip, kriterlerinizi belirleyerek kiralık oda veya stüdyo bulabilirsiniz. Bu siteye kayıt olmak ücretsizdir ancak ilanlara başvuruda bulunmak için ücret ödemeniz gerekicek.
Bir odada 2 kişinin kalmasına genel olarak sıcak bakılmayabilir. Stüdyo daire için de aynı şey geçerlidir ancak iki kişinin konaklamasından doğacak masrafları ödemeyi teklif ederseniz belki kabul edilebilir.
Kira tutarı yine kriterlere göre çok değişecektir ancak taban fiyat 350 – 400 Euro/ay olabilir.
www.kamernet.nl
Bu yolun geri dönüşü şansınıza göre 1-2 ay arasında değişebilir. Eğer önünüzde uzun bir zaman dilimi varsa tavsiye edilir.
Burada da yine dikkat edilmesi gereken bir konu vardır. Eğer evini kiraya vermek isteyen kişi de kiracı ise? Bu demek oluyor ki, bir kişi devletten ucuza kiraladığı sosyal evi, sahibiymiş gibi size kiraya verebilir. Bu kesinlikle yasal değildir ancak konut sıkıntısından dolayı çok başvurulan bir yoldur.